Белешки за електрификација на транспортот во Град Скопје – тракција и формирање трака | Кирил Минанов

На сликата е прикажан шематски приказ на трака којашто се состои од две шини кои стојат на праг којшто може да биде од процесирано дрво, бетон или челик, прицврстени со помош на соодветнa подлогa.

На железничките линии, праговите се закотвени на баласт од чакал или на бетонски платформи коишто имаат вградени елементи коишто ограничуваат пренос на вибрации.

При преминување на мостови, шините може да бидат поставени директно на структурата со соодветни елементи коишто се применуваат за да се овозможи контролирано термичко проширување во различни услови во годината.

Типичен железнички пресек

Стандардизирани профили, карактеризирани според маса (линеарна) се движат од:

• лесни шини со линеарна маса од 21 до 36 [kg/m],
• до тешки од 50 до 60 [kg/m], коишто се користат за железници за тежок товар, но и метро линии.

Траката е формирана од две шини со должина L коишто се поврзани со зглобови што овозможуваат движење при термичка експанзија.

Подлогата на траката може значително да се подобри со намалување на растојанието помеѓу праговите и зголемување на нивната маса или со нивно поставување на бетон. Ова овозможува елиминирање на зглобови, бидејќи шините можат да бидат стегнати и заварени на начин што траката ќе биде составена од долги непрекинати заварени профили, што е значајна придобивка за квалитетот на возењето на возниот парк.

Кај електрично-влечните линии, шините се користат како негативен потенцијал во однос на линијата на напојување, а бидејќи зглобовите предизвикуваат дополнителен електричен отпор, тие се краткоспоени со помош на флексибилни бакарни врски, заварени помеѓу соседните железнички делови. Предност со ова решение е што се елиминираат зглобовите или барем се намалува нивниот број.

Ширина помеѓу шини

Растојанието помеѓу внатрешните страни на шините, мерено од врвот на шините е ширина на пруга: Најчесто користена ширина во приближно 60% од светските железници е со ширина од 1435 милиметри.

Во таа смисла, постојат тесни и широки железнички пруги:

• ширина од 1520 милиметри се користи во Русија, а
• ширина од 1600-1668-1676 милиметри се користи во Шпанија, Португалија, Латинска Америка и Индија.

Тркалата имаат челичен раб којшто легнува врз горната површина на шината и има рабник/прирабница. Вообичаено, тркалата се од цврста, ригидна конструкција, составена од раб прицврстен на челично тело или се лиени во една цврста единица.

Во трамвај може да се користат „еластични тркала“ со гумени сегменти коишто би биле подесени помеѓу тркалото и гумата.

Две тркала и оска сочинуваат осовински сет, а возилото автоматски „се води“ од прирабници. Овој систем e многу ефикасен и овозможува формирање на конвои кои можат да бидат многу долги, бидејќи со нив може да се управува со влечење и буткање по шините.

Тракција

Терминот тракција или „влеча“ укажува на збир на феномени, опрема и системи коишто придонесуваат да се предизвика движење на возила; „електричниот” атрибут ја одредува механичката сила за влечење што се произведува од еден или повеќе електрични мотори.

Идејата за користење електрична влеча наместо термичка карактеристика на мотор на пареа се појавува уште на крајот на деветнаесетиот век со првите мотори на еднонасочна струја (DC).

DC тракција за троли, трамвај и метро

Во градски транспорт со тролејбус, трамвај и метро, DC влеча на 600/750 [V] или 1500 [V] се користи скоро секогаш. Системот на 750 [V] се користи во метро на гуми во Париз, Монтреал, Мексико Сити, Сантијаго, Лион и Марсеј.

AC/DC по број на километри во светот

Поради широкораспространетоста на електричната тракција постојат различни системи, најзначајни се следните:

• DC на 750 [V] во Британија (2000 [km]) со трета железничка шина;

• DC во 1500 [V] во Јапонија, Франција (6000 [km]), Холандија и тн;

• DC во 3000 [V] во Русија (27.600 [km]), Италија (10.500 [km]), Полска, Шпанија (6400 [km]), Јужна Африка, Бразил, Чешка, Словачка, Белгија и така натаму;

• Еднофазна наизменична струја на фреквенција од 16,7 [Hz] на15 [kV], во Германија, Шведска, Швајцарија, Норвешка, Австрија: Вкупно, еднофазната европска мрежа на 16,7 [Hz] опфаќа повеќе од 33.000 [km]. Во САД, фреквенцијата од 25 [Hz] на 11/12 [kV] беше усвоена како еднофазна наизменична електрична влечна сила;

• Еднофазна наизменична струја на фреквенција на 50 или 60 [Hz], на 25 [kV] во Русија (26.800 [km]), Франција (7000 [km]), Јапонија, Индија, бившата Југосфера, Кина, Велика Британија, Унгарија, Финска, и така натаму, и на европски простори на мрежи со голема брзина каде што не постои железничка фреквенција.

Низ светот, развојот на електрифицирани железници е поголем од 250.000 [km], имено над 25% од глобалната железничка мрежа, a 50% од вкупниоу светски железнички транспорт се одвива на електрична тракција.

Европа
Процент на електрифицирани линии во вкупна железница 

кон зеро – историја на макжелезници