Одговорот на ова прашање ќе го побараме во моменталната поставеност на полначката инфраструктура со суперполначите на Тесла, како и во возниот досег на моделите на возилата на производителот Тесла.
Возниот досег е еден од најголемите недостатоци на електричните возила. Највлијателни фактори кои го намалуваат возниот досег се пред сѐ: Стилот на возење на возачот на електричното возило, конфигурацијата и теренот на патиштата, брзината на движење, сообраќајот и климатизацијата во возилото која е условена од надворешната температура.
Полначката инфраструктура со суперполначите на Тесла е доволно распростанета низ Европа, а ширењето на мрежата се планира насекаде ширум светот. Интересна е ситуацијата во бившите југословенски простори, каде движењето со возило на Тесла е строго ограничено. Имено, во овој момент, полначката инфраструктура со суперполначи има во Словенија (Козина, Љубљана и Марибор) и Хрватска (Сењ и Сплит). Избраните локации можат да се видат на слика 1 и/или на линкот. Критериумите за избор на локациите не се предмет во овој текст. Моменталната полначка инфраструктура ја покрива целата територија на Словенија, а сопствениците на возилата на Тесла можат слободно да возат и по хрватското приморје. Трошокот за изминат километар на електричните автомобили е за една третина понизок од возилата со моторен погон, но затоа пак инвестицијата за купување на електрично возило е значително повисока.
Сепак планот за ширење на полначка инфраструктура во бившите југословенски простори е следна: Хрватска (Загреб, Оточац, Вргорац и Славонски Брод) до крајот на 2017, Босна и Херцеговина (Сарајево) до крајот на 2017, Србија (Белград, Позега и Јаловиќ Извор) до крајот на 2017 и Македонија (Скопје) во 2017.
Под претпоставка дека се возиме со модел на Тесла со литиум-јонска (Li-Ion) батерија од 100 [kWh], возниот досег во тој случај би бил 500 [km]. Земајќи ја конфигурацијата и теренот на патиштата, патот од Љубљана до Скопје, би бил условен со полнење на електричното возило во две точки до целната дестинација. Доколку електрично возило на Тесла е целосно наполнето во Љубљана, првото застанување би било во Словонски Брод, Хрватска. Со целосно полни батерии на оваа локација, наредна дестинација за полнење би била во Белград. Со возен досег од 500 [km] крајната дестинација во Скопје би била достигната.
Со просечна брзина на движење од 110 [km/h] и две паузи за полнење на електричното возило од 25 [min] и под претпоставка дека суперполнaчите се директно расположливи т.е. не постои друго електрично возило кое се полни, во таков случај, крајната цел Град Скопје, би била достигната за дванаесет часа. Се претпоставува дека стилот на возење на возачот е во согласност со патните ограничувања на брзината, без нагли забрзувања итн. Друга претпоставка е дека климатизацијата во возилото е достапна за активација по потреба.
Сепак, сопствениците на електричните возила на Тесла е потребно да бидат трпеливи до крајот на 2017, за да тргнат на патувања во рамки на територијата на бившите југословенски простори.
Сретен Давидов, маг. инж. ел.
Факултетот за Електротехника при Универзитетот во Љубљана
